bloem

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  bloem    (hulp, bestand)
• IPA: / blum / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• bloem

Woordherkomst en -opbouw

• erfwoord, in de betekenis van ‘uitgebot deel van plant’ voor het eerst aangetroffen in 1100

• afkomstig van: Middelnederlands: bloeme Oudnederlands: bluomo Germaans: *blōmô

  Verwant in Germaans: West: Angelsaksisch: blōma, Duits: Blume, (Oudhoogduits: bluomo), Fries: blom (Oudfries: blōma) Noord: Nynorsk: blome, Oudnoords: blómi, IJslands/Faeröers: blómi Oost: Gotisch: blōma

1	enkelvoud	meervoud
naamwoord	bloem	bloemen
verkleinwoord	bloempje bloemetje	bloempjes bloemetjes

2	enkelvoud	meervoud
naamwoord	bloem	-
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

de bloem v

1. (plantkunde) een deel van plant met zaden

   • Jongens, pas op dat jullie de bloempjes niet vertrappen! 
   • Als de hommel de bloem nadert, kantelen de haartjes ruwweg in de richting van de bloem, en dat activeert zenuwcellen.  

   ▸ Op de overloop boven aan de trap stond een grote vaas met plastic bloemen.

   ▸ Bij elke bloem moest ik stoppen om foto’s te maken.

2. fijngemalen gezeefd poeder, meestal van granen

   • Voor dit recept kun je een normaal pastadeeg gebruiken, wat je maakt van 300 gram bloem (geschikt voor pasta) en drie eieren.  

3. beste deel uit een groot geheel

   • Dit gedicht staat in alle bloemlezingen. 
   • De studenten zijn de bloem van de natie. 

• 
  [1] Een rode bloem.
• 
  [2] Wat bloem.

Hyponiemen

1. een deel van plant met zaden

   

aardappelbloem aasbloem bargenbloem blauwbloem boterbloem bruidsbloem buisbloem courgettebloem dagbloem damastbloem dotterbloem drie-urenbloem droogbloem dwergbloem eendagsbloem elfenbloem engbloem fennebloem flamingobloem frederiksbloem galmeibloem ganzenbloem geelbloem goudbloem goudsbloem grafbloem grasbloem haanderikebloem haanderiksbloem hardbloem heibloem heidebloem heiligenbloem helmbloem herfstbloem heulbloem hondsbloem honingbloem honnebloem hoornbloem ijsbloem insectenbloem johannesbloem kaasjesbloem kamillebloem kankerbloem kasbloem keesjesbloem kerkhofbloem kievietsbloem kievitsbloem klaverbloem klokbloem klokjesbloem knikbloem kobaltbloem koekoeksbloem kollenbloem korenbloem kreeftsbloem kruisbloem kunstbloem langbloem lentebloem leverbloem lievelingsbloem lintbloem lisbloem lotusbloem maanbloem maisbloem maïsbloem mastbloem meibloem meierbloem muurbloem nachtbloem nagelbloem ooievaarsbloem paardenbloem paasbloem paddenbloem papenbloem paradijsvogelbloem passiebloem pauwenbloem peperbloem perkbloem pijpbloem pillebloem pinksterbloem pisbloem pissebloem pompebloem purperbloem randbloem reuzenbloem rijnbloem rinkelbloem schapenbloem scharnierbloem scheefbloem schermbloem schijfbloem schildpadbloem sinksenbloem slangenbloem sleutelbloem sneeuwbloem snijbloem solferbloem spoorbloem stamperbloem stijlbloem straalbloem strobloem sulferbloem tabaksbloem teunisbloem theebloem trompetbloem varkensbloem veldbloem vennenbloem vlambloem vleermuisbloem vlierbloem vlinderbloem voorjaarsbloem wasbloem waterbloem weerbloem windbloem wisselbloem wonderbloem woudbloem zaaibloem zevenjaarsbloem zijdebloem zomerbloem zonnebloem zwanenbloem zwavelbloem zwitselbloem

2. fijngemalen poeder, meestal van granen

   

boekweitbloem bonenbloem patentbloem quinoabloem rijstbloem rijstebloem roggebloem sagobloem speltbloem tarwebloem zoutbloem

Afgeleide begrippen

   

Bloemberg Bloemfontein achtbloemig armbloemig bebloemen bloemachtig bloemakker bloembak bloembed bloembekleedsel bloembinder bloemblad bloembodem bloemboeket bloembol bloemdek bloemdiagram bloemdier bloemdragend bloemeloos bloemen bloemenautomaat bloemenbak bloemenbinder bloemenboeket bloemenbon bloemenboot bloemenbos bloemenbrik bloemencorso bloemendaal bloemenexport bloemenfestijn bloemengeur bloemengroen bloemenhandel bloemenhandelaar bloemenhof bloemenhoning bloemenhuis bloemenhulde bloemenkind bloemenkrans bloemenkweker bloemenliefhebster bloemenlijn bloemenman bloemenmand bloemenmarkt bloemenmeisje bloemenmonument bloemenmotief bloemennaam bloemenperk bloemenpracht bloemenprint bloemenrijk bloemenruiker bloemenslinger bloemensoort bloemenspuit bloemenstal bloemenstalletje bloemenstoet bloementaal bloementapijt bloementeelt bloementeler bloemententoonstelling bloementherapie bloementransport bloementuil bloementuin bloemenvaas bloemenveiling bloemenveld bloemenweide bloemenwinkel bloemenwinkelier bloemenzaad bloemenzaak bloemenzee bloemformule bloemhoofdje bloemig bloemist bloemkatje bloemkelk bloemkleur bloemknop bloemkolf bloemkool bloemkorf bloemkrans bloemkroon bloemkweker bloemkwekerij bloemlezen bloemlezing bloemloos bloemmaand bloemmengsel bloemmotief bloempaal bloempap bloemperk bloemplant bloempluim bloempot bloemriet bloemrijk bloemsaus bloemschede bloemscherm bloemschikken bloemspil bloemsteel bloemstengel bloemstuk bloemsuiker bloemtapijt bloemtros bloemtuil bloemvaas bloemvorm bloemwerk bloemzaad bloemzak bloemzoet dichtbloemig driebloemig eenbloemig eindbloemig enkelbloemig grootbloemig insectenbloemig kelkbloemig kleinbloemig klokbloemig knoopbloemig kroonbloemig kruisbloemig langbloemig lipbloemig pijpbloemig samengesteldbloemig schermbloemig tweebloemig veelbloemig verbloemen vierbloemig vlinderbloemig weinigbloemig windbloemig witbloemig zesbloemig

Uitdrukkingen en gezegden

   

[1]: iemand in de bloemetjes zetten Aan de rand van het ravijn bloeien de mooiste bloemen De beste resultaten dragen tegelijkertijd de grootste risico's De bloemetjes buiten zetten Het er goed van nemen, flink aan het feesten zijn De vruchten zullen de beloften der bloemen overtreffen Het is nu al goed, maar het eindresultaat wordt nog veel beter Geluk is de kunst een boeket te maken van de bloemen waar je bij kunt Gelukkig leven met de gegeven mogelijkheden/beperkingen Laat duizend bloemen bloeien Allerlei verschillende inzichten kunnen samen leiden tot een goede oplossing Meisjes die bloemen dragen, mag je kussen zonder te vragen Zich mooier voordoen dan men is, is vragen om moeilijkheden Ook tussen de mooie bloemen groeien brandnetels De schoonheid van de omgeving biedt geen garantie voor onaangename zaken

Vertalingen

    1. een deel van plant met zaden   

Albanees: lule (sq) v Atayal: hpah, rapak Baskisch: lore (eu) Bretons: bleuñv (br) Bulgaars: цвете (bg) o Catalaans: flor (ca) v Deens: blomst (da) Duits: Blume (de) v Engels: flower (en) Esperanto: floro (eo) Fijiaans: sē ni kau Fins: kukka (fi) Frans: fleur (fr) v Fries: blom (fy) Galicisch: flor (gl) v Hongaars: virág (hu) Ido: floro (io) Iers: bláth (ga) m Indonesisch: bunga (id), kembang (id), puspa (id) Interlingua: flor (ia) Inuktitut: nunangoark (iu), perusiatsiark (iu) Italiaans: fiore (it) m

Kituba: mvuma Koerdisch: gul (ku) Kroatisch: cvijet (hr) m Latijn: flos (la) m Minangkabaus: bungo Nahuatl: xochitl (nah) Noors: blomst (no) Papiaments: flor Pools: kwiat (pl) m Portugees: flor (pt) v Quechua: wayta (qu) Roemeens: floare (ro) v Slowaaks: kvet (sk) m Spaans: flor (es) v Swahili: ua (sw) Tagalog: bulaklak (tl) Taroko: papah Turks: çiçek (tr) Vietnamees: hoa (vi), bông (vi) Volapük: flor (vo) Welsh: blodeuyn (cy) m, blodyn (cy) m, fflwr (cy) m Zweeds: blomma (sv)

    2. fijngemalen poeder, meestal van granen   

Albanees: miell (sq) Bulgaars: брашно (bg) o Deens: mel (da) Duits: Mehl (de) o Engels: flour (en) Esperanto: faruno (eo) Fins: fauhot (fi) Frans: farine (fr) v Fries: moal (fy) Hongaars: liszt (hu)

Iers: plúr (ga) m Italiaans: farina (it) Noors: mel (no) Papiaments: ariña, hariña Pools: maka (pl) v Portugees: farinha (pt) Spaans: harina (es) v Swahili: unga (sw) Welsh: blawd (cy) m, can (cy) m, fflwr (cy) m, paill (cy) m Zweeds: mjöl (sv)

    iemand in de bloemetjes zetten   

Duits: jemanden feiern

Werkwoord

vervoeging van
bloemen

bloem

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van bloemen
   

   • Ik bloem. 

2. gebiedende wijs van bloemen
   

   • Bloem! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van bloemen
   

   • Bloem je? 

Gangbaarheid

• Het woord bloem staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "bloem" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.