reden

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  reden    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈredə(n) / (2 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /ˈre.də(n)/, (nevenuitspraak als werkwoord) /re.jə(n)/
  • (Vlaanderen, Brabant): /ˈre.də(n)/, (onbeschaafd voor het werkwoord) /ˈre.jə(n)/
  • (Limburg): /ˈre.də(n)/

Woordafbreking

• re·den

Woordherkomst en -opbouw

• van Middelnederlands redene, in de betekenis van ‘oorzaak, motief’ aangetroffen vanaf 1350

1	enkelvoud	meervoud
naamwoord	reden	redenen
verkleinwoord	redentje	redentjes

2	enkelvoud	meervoud
naamwoord	reden	redens
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de reden v / m

1. motivatie door iemand bedacht of beredeneerd

   • Kun je een reden geven waarom je te laat bent? 

   ▸ Made in China: De prijs lijkt niet de enige reden te zijn dat Chinese auto's steeds populairder worden in Europa. Het imago van made in China lijkt in een relatief korte tijd volledig te zijn veranderd. "Waar producten uit China vroeger inferieur waren, is dat nu niet langer hoe mensen naar Chinese producten kijken", zegt Luman.

   ▸ Dit alles zou ik geneigd zijn positief te beoordelen. Daar staat echter tegenover dat deze vaas met plastic bloemen reden geeft tot zorgen met betrekking tot de affiniteit die de nieuwe eigenaar heeft met onze tradities. Maar ik wil u niet met mijn bekommeringen vervelen. We zijn er. Dit is kamer 17, de suite die ik voor u op orde heb laten brengen.

2. (metonymisch) verklaring voor een gegeven

   ▸ Duizenden kilometers aan dijken, noodkeringen en beschoeiingen zijn aangelegd om de Mississippi in toom te houden. Maar dit uitgestrekte systeem is de reden dat de regio inmiddels als een oude schoen uit elkaar valt.

3. (wiskunde) verhouding, betrekking tussen een grootheid en een andere

Synoniemen

• [1] grond, beweeggrond, drijfveer, argument,
• [2] oorzaak

Hyponiemen

   

aansprakelijkheidsreden bestaansreden beweegreden bezuinigingsreden drogreden hoofdreden met recht en reden milieureden ontstaansreden privacyreden privéreden schijnreden veiligheidsreden

Afgeleide begrippen

• reden te meer, redenaar, redengeving

Uitdrukkingen en gezegden

• om die reden

hierdoor

Vertalingen

    1. een motivatie door iemand bedacht of beredeneerd   

Bulgaars: причина (bg) v Duits: Grund (de) m Engels: reason (en) Frans: raison (fr) v

Noors: grunn (no) m Nynorsk: grunn (nn) m Pools: powód (pl) m

Zelfstandig naamwoord

de reden mv

1. meervoud van het zelfstandig naamwoord rede

Verwante begrippen

• redes

Werkwoord

reden

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
reden	reedde	gereed
zwak -d	volledig

1. (verouderd) klaar maken tot het eindproduct

   • Het reden van een stoel is het afknippen van de restje riet. 

2. (verouderd) ervoor zorgen dat een schip klaar is om te varen (zie ook rederij)

Synoniemen

• fabriceren, vervaardigen

Afgeleide begrippen

• reder, rederij, reding

vervoeging van
rijden

reden

1. meervoud verleden tijd van rijden
   

   • Wij reden. 
     
   • Jullie reden. 
     
   • Zij reden. 

   ▸ Af en toe reden groen-witte pick-uptrucks van de grenspolitie ons tegemoet omdat we de Mexicaanse grens naderden.

Gangbaarheid

• Het woord reden staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "reden" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Duits

Uitspraak

• IPA: /ˈʀeːdn̩/

stamtijd
infinitief	verleden tijd	voltooid deelwoord
reden /ˈʀeːdn̩/	redete /ˈʀeːdətə/	geredet gəˈʀeːdət/
	volledig

Werkwoord

reden

1. praten, spreken

Noors

Woordafbreking

• re·den

Naar frequentie	> 50000

Zelfstandig naamwoord

reden, m

1. bepaalde vorm nominatief enkelvoud van red

Nynorsk

Woordafbreking

• re·den

Zelfstandig naamwoord

reden, m

1. bepaalde vorm nominatief enkelvoud van red